sprawy społeczne ORAZ ZDROWIE
REALIZOWANE PROGRAMY Związane z POMOCĄ SPOŁECZNĄ I ZDROWIEM
Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Mrągowa. Do najważniejszych z nich należą:
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Miasto Mrągowo na lata 2021-2024,
Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Miasto Mrągowo na lata 2021-2023,
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Miasto Mrągowo na lata 2022-2024,
Posiłek w szkole i w domu na lata 2019-2023,
Projekt pn. Teleopieka w Mieście Mrągowo,
Karta Mrągowskiej Rodziny Trzy Plus,
Program "Mrągowska Karta Seniora",
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Miasto Mrągowo na lata 2022-2024.
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
Sprawy społeczne
Sprawy społeczne stanowią bardzo ważny obszar związany z funkcjonowaniem miasta. Działania realizowane w tym zakresie wywierają bezpośredni wpływ na jakość życia mieszkańców.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej jest narzędziem instytucji polityki społecznej państwa mającym na celu pomoc osobom i rodzinom w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych, których nie są oni w stanie pokonać samodzielnie wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Ma za zadnie wspierać osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwiać im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.
Wysokość zrealizowanych wydatków w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny:
36 433 993 zł
-7,76%
do roku 2021
-7,76%
do roku 2021
Malejący poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2022 r. wiąże się ze zmniejszeniem wydatków Gminy Miasto Mrągowo na wypłatę świadczeń wychowawczych. Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano 19,9 mln zł, podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 8,3 mln zł. Z dniem 1 czerwca 2022 r. zadanie to zostało przekazane do realizacji ZUS.
W 2022 r. w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Mrągowie funkcjonowały następujące sekcje:
Sekcja Pomocy Środowiskowej,
Sekcja Świadczeń Rodzinnych,
Sekcja Dodatków Mieszkaniowych,
Sekcja Finansowo - Administracyjna,
Dom Dziennego Pobytu.
25 319 919 zł
Wysokość wypłaconych świadczeń społecznych
3 228 911 zł
Wydatki na bieżące utrzymanie MOPS
470 690 zł
Wartość zadań zrealizowanych z dofinansowaniem z dotacji UE
Świadczenia wsparcia materialnego w 2022 r.
Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym, elektrycznym.
W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:
systemu finansowego wsparcia rodzin,
pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,
likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych,
ograniczaniu skutków bezrobocia,
przeciwdziałaniu uzależnieniom.
Najczęściej występującymi powodami korzystania z pomocy społecznej w Mrągowie w 2022 r. były bezrobocie, niepełnosprawność oraz długotrwała lub ciężka choroba. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina może korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina może być ujęta w tabeli w pozycjach ubóstwo, bezrobocie i długotrwała lub ciężka choroba). Aby uzyskać pomoc ze strony MOPS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki tj. po pierwsze dochód osoby lub rodziny nie może przekroczyć kryterium ustawowego, po drugie musi wystąpić co najmniej jedna przesłanka, o której mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej, choć zauważalny jest spadek rodzin potrzebujących wsparcia w 2022 r.
W 2022 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 461 rodzin a niepieniężnymi 187 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 182 rodzin.
wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej w 2022 r.
Posiłek w szkole i w domu
W 2022 r. MOPS realizował Program Rządowy „Posiłek w szkole i w domu” w zakresie dożywiania. Wsparcie dla mieszkańców Mrągowa polegało na udzieleniu pomocy w formie posiłku, świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności oraz świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.
W 2022 r. objęto programem 876 osób w tym:
zasiłek celowy na zakup żywności otrzymało - 416 rodzin,
posiłek opłacono dla 330 osób, w tym dla dzieci do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej - 35 osób,
posiłek dla uczniów do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej i ponadgimnazjalnej - 92 osób,
pozostałe osoby otrzymały pomoc na podstawie artykułu 7 Ustawy o Pomocy Społecznej.
Całkowity koszt Programu „Posiłek w szkole i w domu” wyniósł 720.000 zł, z czego 180.000 zł stanowiły środki własne.
Dodatki
Dodatek osłonowy
Dodatek osłonowy jest świadczeniem pieniężnym, którego celem jest niekompensowanie rosnących cen energii (gazu, prądu ) oraz produktów żywnościowych.
W roku 2022 wypłacono 2.901 dodatków osłonowych na kwotę 1.625.406,37 zł.
Dodatek węglowy
Dodatek ten przysługiwał gospodarstwom domowym, w których głównym źródłem ciepła ogrzewania był kocioł na paliwo stałe kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi.
W okresie od 01.01.2022 r. do 31.12.2022 r. wypłacono 809 dodatków węglowych na kwotę 2.475.472,77 zł.
Dodatek energetyczny
W okresie od 01.01.2022 r. do 31.12.2022 r. wypłacono 146 dodatków energetycznych dla odbiorców wrażliwych na kwotę 2.173,44 zł.
Dodatek mieszkaniowy
Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym pokrywającym w części koszty utrzymania lokalu mieszkalnego. W okresie od 01.01.2022 r. do 31.12.2022 r. wypłacono 5.835 dodatków mieszkaniowych na kwotę 1.202.893,39 zł. Średnio miesięcznie wypłacano 100.241 zł dla 486 gospodarstw domowych.
Dodatek do innych źródeł ogrzewania
Dofinansowanie na inne niż węglowe źródła ogrzewania. Dodatek do innych źródeł ciepła przysługiwał gospodarstwom domowym, gdy głównym źródłem ciepła ogrzewania był kocioł na paliwo stałe kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane peletem drzewnym, drewnem kawałkowym lub innym rodzajem biomasy albo: kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG lub kocioł olejowy.
Na jedno gospodarstwo przysługiwało jedno dofinansowanie. W roku 2022 wypłacono 361 dodatków na kwotę 625.000,00 zł.
Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej
W 2022 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Mrągowie po raz pierwszy realizował Program „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”. Realizacja Programu wynikala z płtrzeb zgłaszanych przez mieszkańców Mrągowa. Głównym celem Programu jest zapewnienie osobie niepełnosprawnej pomocy asystenta w wykonywaniu czynności życia codziennego. W 2022 r. w Programie wzięło udział 18 osób niepełnosprawnych. Łączna kwota środków wykorzystana na realizację Programu wyniosła 154.726,87 zł. Dofinansowanie w 100% MOPS pozyskał z Funduszu Solidarnościowego.
Asystent rodziny
Wsparcie asystenta rodziny najczęściej kierowane jest do rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Zadaniem asystenta jest wspieranie rodzin niezaradnych życiowo, dotkniętych ubóstwem, bezrobociem, uzależnieniem, którym grozi odebranie dzieci.
Sprawozdawczym wsparciem asystentów objęto 21 rodzin, łącznie w rodzinach tych znajdowało się 37 dzieci.
usługi opiekuńcze
Usługi opiekuńcze przysługują osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Godzina świadczonej usługi w 2022 r. wynosiła 26,00 zł. Z pomocy w formie usług opiekuńczych skorzystały 62 rodziny, wypracowano 8.897 godzin.
Mieszkania chronione
Osobie, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności osobie z zaburzeniami psychicznymi, osobie opuszczającej pieczę zastępczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym.
domy pomocy społecznej
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
W 2022 r. w Domach Pomocy Społecznej przebywało 39 osób z Gminy Miasta Mrągowa, z czego samofinansujących się była 1 osoba, w przypadku 3 osób rodzina dopłacała do kosztów utrzymania w DPS, natomiast gmina dopłacała do kosztów utrzymania w przypadku 35 osób. W ciągu roku w DPS umieszczono 9 osób.
Dom dziennego pobytu
W ramach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej funkcjonuje Dom Dziennego Pobytu, przy którym działa świetlica, stołówka, łaźnia i ogrzewalnia dla osób bezdomnych. Utrzymanie stołówki pozwoliło w 2022 r. zapewnić wsparcie dla 134 osób, dla których przygotowano 17.074 obiady.
W 2022 r. w zajęciach kulturalnych, edukacyjnych, rekreacyjnych i terapeutycznych prowadzonych na świetlicy uczestniczyło 16 osób. Podczas zajęć przygotowano m.in. świąteczne kartki, laurki, czy poduszki dla Jubilatów. Natomiast dzięki działaniu łaźni oraz ogrzewalni, z pomocy skorzystało 7 osób, którym zapewniono również czystą i suchą odzież.
pomoc żywnościowa
Rok 2022 był kolejnym, w którym Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej realizował program operacyjny związany z pomocą żywnościową. W związku z tym pracownicy DDP przygotowali 3 dostawy żywności, w ramach których 579 osobom wydano 1.650 paczek o łącznej wadze ponad 15 ton. Wartość tych dostaw wyniosła 94.504,28 zł.
Razem z Bankiem Żywności w Olsztynie zorganizowano w ramach działań towarzyszących POPŻ 1 warsztat kulinarny, w którym udział wzięło 11 osób.
Opieka wytchnieniowa
Głównym założeniem Programu było odciążenie i wsparcie członków rodzin lub opiekunów w codziennych obowiązkach lub czasowego zastępstwa w sprawowaniu opieki nad osobą niepełnosprawną. Dzięki temu wsparciu, opiekunom osób niepełnosprawnych została zapewniona możliwość załatwienia niezbędnych spraw, regeneracji, kontaktów społecznych, czy po prostu odpoczynku.
Świadczenie przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej usług opieki wytchnieniowej było realizowane w formie pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej. Z tej formy wsparcia skorzystało 12 rodzin, w których opieką objęto 5 dzieci i 7 osób dorosłych z terenu miasta Mrągowa.
ŚRODOWISKOWY DOM SAMOPOMOCY
Od początku 2020 r. w Mrągowie funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy. Jednostka przeznaczona jest dla 60 osób. Działalność Domu skupia się przede wszystkim na zapewnieniu pobytu dziennego i obejmuje wsparciem następujące osoby:
Przewlekle psychicznie chore ( typ A),
Z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym, a także osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, gdy jednocześnie występują inne zaburzenia, zwłaszcza neurologiczne (typ B),
Z niepełnosprawnością sprzężoną lub ze spektrum autyzmu, będące uczestnikami domu typu A, B.
Najważniejsze zadania Domu są związane z zaspokojeniem podstawowych potrzeb życiowych, dążeniem do usamodzielnienia oraz integracją społeczną, w szczególności poprzez organizację szerokiego zakresu treningów oraz pomoc w sprawach życia codziennego.
wsparcie dla ukrainy
Największym wyzwaniem dla Miasta Mrągowa było zapewnienie wsparcia i dostępu do świadczeń z pomocy społecznej dla obywateli Ukrainy.
W związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy Polski rząd przygotował specjalną ustawę, która umożliwiła legalny pobyt obywatelom Ukrainy w Polsce. Mogą oni np. podjąć pracę, skorzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej, kontynuować naukę i edukację.
W związku z powyższym od 24.02.2022 r. do 31.12.2022 r. MOPS w Mrągowie wykonywał zadania z zakresu szeroko rozumianej polityki społecznej skierowanej dla obywateli Ukrainy. Środki na realizację zadań pochodziły z utworzonego Funduszu Pomocy Ukrainie.
Zakwaterowanie i wyżywienie związane z pobytem obywateli Ukrainy
Świadczenie pieniężne za zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia uchodźcom z Ukrainy było przyznawane na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Wysokość świadczenia wynosiła 40 zł za osobę za dzień.
W roku 2022 Ośrodek zrealizował wypłaty świadczeń pieniężnych z tytułu zakwaterowania i wyżywienia obywateli Ukrainy dla 383 osób.
Nadanie numeru PESEL
Od 16 marca rozpoczęła się rejestracja uchodźców z Ukrainy, którzy chcą uzyskać numer PESEL oraz podjąć pracę i pozostać w Polsce.
Obywatelom Ukrainy w sumie nadano 881 numerów PESEL i wykonano 631 bezpłatnych zdjęć w urzędzie na koszt miasta.
Świadczenia jednorazowe 300 zł wypłacane obywatelom Ukrainy
Od 24.02.2022 r. do 31.12.2022 r. wypłacono 865 jednorazowych świadczeń pieniężnych.
Posiłek dla dzieci i młodzieży z Ukrainy
Na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej objęto rodziny z Ukrainy pomocą w formie pokrycia kosztów dożywiania dziecka w szkole.
W 2022 roku opłacono posiłki dla dzieci i młodzieży z Ukrainy dla 121 osób.
Pomoc materialna dla uczniów
W II półroczu 2022 r. do MOPS w Mrągowie wpłynęło 31 wniosków o pomoc materialną o charakterze socjalnym dla uczniów - obywateli Ukrainy zamieszkujących na terenie Miasta Mrągowa.
Świadczenia rodzinne, pielęgnacyjne, rodzicielskie
Liczba rodzin z Ukrainy objętych świadczeniami rodzinnymi, pielęgnacyjnymi oraz rodzicielskimi wyniosła 167.
Łącznie z utworzonego Funduszu Pomocy Ukrainie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Mrągowie wypłacił obywatelom Ukrainy przebywającym na terenie Mrągowa świadczenia na kwotę 1.976.418,20 zł.
Zbiórka darów
Utworzono miejski punkt pomocy w Mrągowskim Centrum Aktywności Lokalnej (ul. Kopernika 2C). Magazyn przyjmuje artykuły od mieszkańców i firm. Kadeci klasy mundurowej, uczniowie oraz nauczyciele Centrum Kształcenia Zawodowego w Mrągowie również uruchomili zbiórkę kierowaną dla najmłodszych ofiar wojny.
Punkt Informacyjny w Urzędzie Pracy w Mrągowie
W Powiatowym Urzędzie Pracy utworzono punkt kontaktowy/informacyjny dla obywateli Ukrainy.
Solidarni z Ukrainą
12 marca w Mrągowskim Centrum Kultury odbył się koncert charytatywny pod nazwą Solidarni z Ukrainą. Oprócz występów muzycznych odbyła się licytacja voucherów, rękodzieł oraz kiermasz ciast. W czasie koncertu przygotowane zostały atrakcje i zabawy dla dzieci i młodzieży. Za zebrane środki finansowe zakupiono uchodźcom rzeczy niezbędne do codziennej egzystencji.
19 marca odbył się piknik rodzinny „Poznajmy się” na terenie hali widowiskowo-sportowej w Mrągowie. Celem pikniku było zapoznanie osób z Ukrainy z przedstawicielami instytucji znajdujących się na terenie Mrągowa tj.: UM, MOPS, PCPR, Szkoły, PUP jak również integracja ze środowiskiem lokalnym. W pikniku wzięło udział około 400 osób.
zdrowie
Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki miasta w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych, wśród których w szczególności uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.
Podstawowym, corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez Miasto Mrągowo były zadania określone w ramach programów rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniach uwzględniały one tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.
Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2022 r. wyniosły nieco ponad 900 tys. zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących przeciwdziałania alkoholizmowi.
Przeciwdziałanie alkoholizmowi
Realizacja zadań w poszczególnych jednostkach koncentrowała się na:
w Urzędzie Miejskim w Mrągowie - na zorganizowaniu i prowadzeniu działań wynikających z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Miasto Mrągowo na 2022 r.,
w Szkole Podstawowej Nr 1 w Mrągowie - na prowadzeniu w Szkole dwóch Świetlic Środowiskowych,
w Szkole Podstawowej Nr 4 w Mrągowie - na prowadzeniu w Szkole Świetlicy Środowiskowej.
Zakresy zadań przedstawiały się następująco:
udzielanie osobom i rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej, prawnej, terapeutycznej oraz pomocy na rzecz powrotu do społeczności,
działania na rzecz powrotu osób uzależnionych od alkoholu i objętych działaniami MOPS w Mrągowie, wykluczonych społecznie lub zagrożonych wykluczeniem do społeczności,
dożywianie dzieci i osób z rodzin wymagających wsparcia,
tworzenie i doposażenie bazy lokalowej oraz sportowo-rekreacyjnej dla realizacji GPPiRPA,
realizacja profilaktycznych programów i imprez oraz działalność informacyjna i edukacyjna,
funkcjonowanie powołanych organów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,
wspomaganie działalności instytucji i stowarzyszeń, służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych.
dotacje celowe w zakresie ochrony i promocji zdrowia
„Dieta cukrzycowa – pokonaj cukrzycę i odmień swoje życie”. Zadanie zrealizowane przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków – Warmińsko-Mazurski Oddział Wojewódzki w Olsztynie, w okresie od 01.02.2022 r. do 31.12.2022 r. w kwocie 3.000,00 zł.
„Grupa Wsparcia Parasol”. Zadanie zrealizowane przez Fundację Fructus w Mrągowie, w okresie od 01.02.2022 r. do 31.12.2022 r. w kwocie 9.200,00 zł.
„Punkt Informacyjno-Konsultacyjny”. Zadanie zrealizowane przez Stowarzyszenie Pomocy Wielokierunkowej „Remedium” w Mrągowie, w okresie od 21.02.2022 r. do 31.12.2022 r. w kwocie 7.800,00 zł.
„Zdrowo i bezpiecznie z PCK” Zadanie zrealizowane przez Warmińsko- Mazurski Oddział Okręgowego Polskiego Czerwonego Krzyża z siedzibą w Olsztynie, w okresie 01.02.2022 r. do 31.12.2022 r. w kwocie 3.000,00 zł.
Na rzecz ochrony zdrowia w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.